พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชการปัจจุบันทรงสนพระทัยทะนุบำรุงข้าวไทยมาโดยตลอด เคยมีพระราชดำรัสพระราชทานแก่กลุ่มผู้นำชาวนาครั้งหนึ่งว่า “ข้าพเจ้ามีโอกาสได้ศึกษาและทดลองทำนามาบ้าง และทราบดีว่าการทำนานั้นมีความยากลำบากเป็นอุปสรรคอยู่ใช่น้อย จำเป็นต้องอาศัยพันธุ์ข้าวที่ดีและต้องใช้วิชาการต่าง ๆ ด้วยจึงจะได้ผลเป็นล่ำเป็นสัน อีกประการหนึ่ง ที่นานั้นเมื่อสิ้นฤดูทำนาแล้วควรจะปลูกพืชอื่น ๆ บ้าง เพราะจะเพิ่มรายได้ให้อีกไม่น้อย ทั้งจะช่วยให้ดินร่วน ช่วยเพิ่มปุ๋ยกากพืช ทำให้เนื้อดินดีขึ้น เหมาะสำหรับทำนาในฤดูต่อไป” อันแสดงถึงความสนพระทัยที่ทรงมีต่อพสกนิกรที่เป็นชาวนาชาวไร่โดยตรง และนับเป็นพระราชกรณียกิจที่ยิ่งใหญ่ในการสนับสนุนขวัญและกำลังใจให้แก่ชาวประชาราษฎรของประเทศพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในการส่งเสริมสนับสนุนการพัฒนาข้าว ได้เป็นที่เลื่องลือไปทั่วโลก 
ในเดือนมิถุนายนพ.ศ. 2539 สถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ หรือ I RRI ได้น้อมเกล้าฯ ถวายเหรียญทอง “International Rice Award” ซึ่งนับเป็นครั้งแรก และคงมีครั้งเดียวที่ IRRI ได้ให้เกียรติบุคคล ที่ทำคุณประโยชน์แก่วงการพัฒนาข้าว ตลอดระยะ เวลากว่าครึ่งศตวรรษ พระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัวได้มีส่วนสำคัญในการส่งเสริม พัฒนาการ ผลิตข้าว สนับสนุนงานวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าว ตลอดจนกิจกรรมด้านการเกษตรต่างๆ ทั่วประเทศในเดือนกันยายน พ.ศ. 2540 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานพระราชาอนุญาต ให้สถาบัน IRRI อยู่ในพระบรมราชูปถัมภ์ และทรงมอบหมายให้ ฯพณฯ องคมนตรี อำพล เสนาณรงค์ เป็นผู้แทนพระองค์ นำสัญลักษณ์ “The Royal Plaque – The Great Crown of Victory” และพระบรมรูปไปมอบให้กับ IRRI ที่ประเทศฟิลิปปินส์